سودابه هراتی زاده
کارشناس ارشد مدیریت کارآفرینی دانشگاه تهران
از سال 1990 سرمایهگذاری در بستر فناوری اطلاعات در ایالات متحده آمریکا 300 درصد رشد داشته است که شامل بیش از 50 درصد سرمایهگذاری بخشخصوصی میشود و اولین رتبه در میان سرمایهگذاریهای سال 2016 را به خود اختصاص داده است. امکان کسب درآمدهای چندده و چند صد میلیون تومانی از تجارت الکترونیک که تنها در بخش تلفنهای هوشمند و آپهای مربوط به آن بیش از 80میلیارد تومان تخمین زده میشود. اما سوال اساسی این است که چرا یک کسب و کار اینترنتی شکست میخورد در حالی که کسب و کاری مشابه آن میتواند درآمد چند صدمیلیونی کسب کند و روز به روز توسعه یابد؟ برای پاسخ به این سوال باید همانند سایر نقاط جهان مهمترین عوامل، یعنی عوامل محیطی تاثیرگذار بر کسب و کارها را به دقت بررسی کنیم. در کسب و کارهای اینترنتی توجه به 4 عامل سیاست Political، اقتصادEconomy، محیط فرهنگی-اجتماعیSocial / cultural و فناوری Technology اهمیت ویژهای دارد. این عوامل که تحت عنوان pest شناخته میشوند از ادغام ابتدای نام انگلیسی هر کدام گرفته شده است. در ادامه تلاش خواهد شد هر کدام از این عوامل بهصورت مجزا و در بستر صنعت ICT داخل کشور مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد.
1- عوامل سیاسی
تعداد زیادی از افراد که میخواهند وارد دنیای کسب و کارهای اینترنتی شوند تاثیر عوامل سیاسی را بر آینده تجاری خود بررسی نمیکنند. این در حالی است که متغیرهای سیاسی تاثیر بسزایی در ادامه کسب و کار و رشد آن دارند.بسیاری از کسب و کارها با دگرگونیهای سیاسی یک کشور یک شبه ره صد ساله رفتهاند و بسیاری دیگر نیز با ورشکستگی مواجه شدهاند. میزان بیشتر تاثیر زمانی مشخص میشود که یک شرکت داد و ستد مالی با خارج از مرزهای ملی داشته باشد. تحریم، بیثباتی سیاسی، جنگهای منطقهای، انتخابات و... میتواند از دسته عوامل سیاسی اثرگذار روی کسب و کارها به حساب آید. در کنار عوامل سیاسی کلان، سیاستگذاریهای خرد نیز اثراتشان را در قالب فرصت یا تهدید به کسب و کارها تحمیل میکنند. برای مثال شبکهای اجتماعی را فرض کنید که جدیدا مورد بهرهبرداری قرار گرفته و با اقبال عمومی مواجه شده است، با توجه به جمعیت گسترده احتمالی که از این شبکه استفاده میکنند شما نیز برای سهولت رابطه با مشتریان مهمترین راه ارتباطی با ایشان را از طریق این شبکه اجتماعی پایهگذاری میکنید.
این یک فرصت است که شما به آن دست یافتهاید. حال فرض کنید این شبکه اجتماعی با فیلترینگ مواجه میشود و به تبع آن، تعداد زیادی از مشتریان خود را از دست میدهید و باید از نو شروع کنید، این اتفاق تهدیدی برای کسب و کار شما است. بهطور کلی میتوان گفت که فضای سیاسی کسب و کارها در ایران از روابط سیاسی کشورمان با جهان نشات میگیرد بهطوری که میتوان طبق نظر صاحبنظران اقتصاد سالهای پس از انقلاب تحت فشارهای تحریمهای اقتصادی را مشابه اقتصاد کشوری جنگ زده دانست. بنابراین پیش از راهاندازی کسب و کار اینترنتی، حتما به تاثیر متغیرهای سیاسی بر بقا و رشد کسب و کارتان توجه کنید و آینده سیاسی اثرگذار داخلی و خارجی را مورد ارزیابی قرار دهید.
2- عوامل اجتماعی و فرهنگی
پس از راهاندازی یک کسب و کار اینترنتی به مخاطبانی نیاز دارید تا شما را جدی بگیرند، به تجارت شما اعتماد کنند و به مشتریانتان تبدیل شوند. در پی این نیاز درک درست از جامعهای که با هدف آن کسب و کارتان را راهاندازی میکنید اهمیت مییابد. شاخصها نشان میدهد که ایران در زمینه هنجارهای فرهنگی و اجتماعی با نمره 25/ 2 در میان کشورهای جهان پس از کشورهایی چون آنگولا، هند وقبل از کشورهایی چون اروگوئه و کرواسی قرار دارد. شما باید عوامل جمعیت شناختی کنونی و آینده این جامعه را بررسی کنید: مثلا جنسیت، مذهب، هنجارهای اجتماعی، سن و سال، میزان آشنایی با اینترنت، میزان اعتماد آنها به اینترنت، سطح درآمدی، خلأهای موجود در نیازهایشان، رشد جمعیت و.... در خلال این بررسیها باید بتوانید کسب و کار خود را با این عوامل مطابق کنید و با توجه به آنها رشد کنید. مثلا اگر رشد جمعیت شیب مثبت و زیادی داشته باشد شما باید بخشی از تمرکزتان را روی نسل آینده، تغییراتی که خانوادهها خواهند داشت و... بگذارید تا بتوانید در بازار بمانید. از سوی دیگر شما باید بدانید که مشتریان احتمالی شما نسبت به چه فعالیتهای بازاریابی واکنش مثبت یا منفی دارند؟
چه فعالیتهایی آنها را به سوی شما میکشاند و چه فعالیتهایی آنها را علیه شما میشوراند. وفاداری مشتریان علاوه بر عوامل رقابتی باز به فرهنگ و الگوی مصرف ایشان نیز مرتبط است که باید پیش از هر چیز مورد مطالعه قرار گیرد. از جمله مولفههای ارزشمندی که در این بررسی مورد ارزیابی قرار میگیرند میتوان به میزان خرید در هر مراجعه، دفعات خرید در هر سال، هزینه پرداختی که حاضر به تقبل هستند و... اشاره کرد. در راهاندازی کسب و کارهای اینترنتی حتما باید میزان آشنایی با اینترنت و کاربری آن در کنار میزان اعتمادی که به دنیای مجازی وجود دارد، سنجیده شود. پژوهشها نشان میدهد علاوه بر بهبود چند برابری شرایط زیرساختها، نرخ رشد استفاده از اینترنت نیز در ایران بیش از نرخ رشد جهانی است. این آمار را بانک جهانی هر ساله منتشر میکند و طبق آخرین آمار منتشر شده در سال 2015 ایران نرخ رشد جهانی را پشت سر گذاشته است، گرچه هنوز این نرخ رشد نصف میانگین رشد کشورهای اروپایی است.
3- بررسی عوامل فناورانه
کارآفرینی سازمانی در ایران تنها 3 درصد جمعیت بزرگسال را شامل میشود این درحالی است که کارآفرینی نوپا نزدیک به 16 درصد این جمعیت را پوشش میدهد. بیشترین کارآفرینان ایرانی بین 35-25 سال سن دارند و کمترین آنها مربوط به رده سنی 55 تا 64 سال هستند. تقریبا مردان دو برابر زنان به کارآفرینی روی میآورند. همچنین آمارها حاکی از آن است که تعداد مشاغلی که کارآفرینی بومی ایجاد میکند بین 5-1 شغل است و 9/ 9 درصد است. کارآفرینی با ایجاد بیش از 20 شغل حدود 2/ 0 درصد است. همچنین کارآفرینان ایرانی ترجیح میدهند بیش از آنکه محصول جدیدی را شکل بدهند برای یک محصول قدیمی بازار جدیدی پیدا کنند. نسبت این آمارها 28 به 19 است. از سوی دیگر امکان ورود ساده و کم هزینه به کسب و کارهای اینترنتی پای بسیاری از سرمایهگذاران و صاحبان ایده را به این حوزه اقتصادی گشوده است.
این در حالی است که سالانه نزدیک به 90 درصد استارتآپهای اینترنتی در کل جهان با شکست مواجه میشوند. کسب و کارهایی که عموما از روی موارد مشابه موفق به الگوبرداری شده و حداقل نوآوری به آن افزوده یا بومیسازی میشوند. انقلاب دیجیتال یکی از مهمترین انقلابهای شکل گرفته در کل تاریخ بشریت است که در دهه 1980 آغاز شده و تا به امروز نیز ادامه داشته است. آمارهای منتشر شده نشان میدهد که کل کاربران اینترنت تا پایان سال 2015 میلادی بیش از 3/ 2 میلیارد نفر در سراسر جهان بوده است. این در حالی است که پیشبینی میشود تا پایان سال 2020 تمامی انسانها به اینترنت دسترسی داشته باشند و بیش از نیمی از جمعیت جهان، چیزی حدود 53درصد کل جمعیت از اینترنت استفاده کنند. ایران نیز با وجود وضعیت نهچندان مناسب اینترنت و محدودیتهای ارتباطی، مقام سوم وبلاگنویسی در جهان و بیشترین نرخ استفاده از اینترنت را در خاورمیانه دارد. همچنین نرخ رشد استفاده از اینترنت سریع بوده و آمارهای رسمی نشان میدهد تا پایان خردادماه سال جاری 21میلیون و 348 هزار نفر از اینترنت اپراتورهای تلفن همراه استفاده میکردهاند و بیش از 9 میلیون و 14 هزار مشترک سرویس adsl در کشور داریم.
با توجه به آمارهای بالا بستر کسب و کارهای اینترنتی بسیار مناسب جلوه کرده و میتواند درآمدزایی بالایی داشته باشد. از سوی دیگر با توجه به همین آمار احتمال ورود تعداد بالایی استارتآپ به این حوزه قابل پیشبینی است. این به معنی رقیب بیشتر در کسب و کار است. آمارهای رسمی نشان میدهد در نمایشگاه الکامپ2016 نزدیک به 300استارتآپ فردی و سازمانی در حوزه اینترنت معرفی شدهاند که نشاندهنده دید مثبت خلاقان به حوزه اینترنت و کسب و کارهای اینترنتی است. برای همراستا حرکت کردن با فناوری باید بدانیم کسب و کارهای اینترنتی چه مشاغلی را ایجاد میکنند و به تبع آن چه مشاغلی حذف خواهند شد. همچنین باید بتوانید ترند جهانی آن را بررسی کنید، در حوزه فناوری معمولا کسب و کارهای ایرانی بین 2 تا سه سال پس از کسب و کارهای جهانی به آن حوزه ورود میکنند و شما میتوانید از مسیر تجارب آنها استفاده کنید.
4- بررسی متغیرهای اقتصادی
بررسی آمارهای موجود نشان میدهد که شاخص پشتوانههای مالی در ایران 89/ 1 است این شاخص برای کشوری مانند سنگاپور 56/ 3 است. بنابراین ورود به حوزه کسب و کارهای جدید و نو پا ریسک بزرگی محسوب شده و نیازمند سنجش بسیار و ریسک پذیری بالا است. از طرف دیگر به جرات میتوان متصور شد که عوامل اقتصادی و کسب و کار بیشترین اثر متقابل را بر یکدیگر دارند. برای مثال، خردهفروشیهای اینترنتی رواج پولهای کاغذی را کم میکند و نوع دیگری از پول تحت عنوان پول اینترنتی شکل میگیرد که به موجب این تغییر تولید و چاپ اسکناس و میزان آن در کنار مسکوک در بین اقشار جامعه کاهش مییابد. همچنین کسب و کارهای اینترنتی کمک شایانی به کاهش هزینههای جابه جایی، هزینه تمام شده و... میکند. از نوشتار بالا میتوان این نتیجه را گرفت که تجارت الکترونیک موجب شفافیت بازار و رسیدن آن به رقابت کامل میشود، راه را برای تولید کالاها و خدمات جدید باز میکند، گردش مالی را افزایش میدهد، خدمات جدید اقتصادی به وجود میآورد و.... اما نتیجه مهم دیگر این است که اصلیترین علت خروج از کسب و کار در ایران عدم سوددهی آن کسب و کار است، این درحالی است که در کشورهای آمریکایی علت اصلی حوادث پیشبینی نشده است. حوادث در ایران با تفاوت بسیار در رتبه دوم علتها قرار دارد.
گیگا فکتوری تسلا کارخانه تولید باتری لیتیومی که در حال ساخت می باشد. این کارخانه در مرکز صنعتی تاهوه رنو در استوری کانتی نوادا قرار دارد. کارخانه در فصل اول سال 2016 به بهره برداری خواهد رسید. برایان ساندووال فرماندار نوادا تخمین میزند که این ایالت سود اقتصادی 100 میلیارد دلاری در طول دو دهه از اجرای این کارخانه به دست خواهد آورد.
این کارخانه از نظر مساحت فیزیکی بزرگترین در دنیا می باشد و دومین کارخانه از نظر سطح مفید بعد از کارخانه اورت بوئینگ می باشد.
تسلا امیدوار است که گیگا فکتوری 1 هزینه تولید باتری های خودروهای الکتریکی و پکیج باتری دیواری پاوروال و پاورپک را تا 30 درصد کاهش خواهد داد. ظرفیت این کارخانه تا سال 2020، 35 گیگاوات در سال برای سلول ها به علاوه 50 گیگاوات در سال برای باتری های پکیجی خواهد بود. برای رسیدن به این ظرفیت کارخانه حدود 6500 نفر استخدام خواهد کرد و 500،000 ماشین تسلا در سال تولید خواهد کرد.
در جولای 2014 ، اعلام شد که شرکت پاناسونیک با تسلا برای سرمایه گذاری به توافق اصولی رسیده اند. پاناسونیک رهبری بخش تولید سلول هابی باتری را بر عهده خواهد گرفت. مدیرعامل تسلا، ایلان ماسک اشاره کرده است که سرمایه گذاری پاناسونیک حدود 1.5 تا 2 میلیارد دلار خواهد بود. اوایل 2016 رئیس پاناسونیک کازوهیرو تسوگا سرمایه گذاری 1.6 میلیارد دلاری در این کارخانه را تایید کرد.
سایتهای مختلفی مانند کالیفرنیا، آریزونا، نوادا ، نیومکزیکو و نگزاس برای این کارخانه در نظر گرفته شد.در سپتامبر 2014 مرکز صنعتی رنو تاهوه در نوادا انتخاب شد و فرماندار نوادا هدیه 1.25 میلیارد دلاری به این کارخانه با عنوان کسر مالیات در طی دو دهه داد.
در تعریف زیرساخت یکی از تاسیسات لازم شبکه جمع اوری و تصفیه فاضلاب می باشد. لندن یکی از قدیمی ترین تونلهای شبکه ای جمع آوری فاضلاب را بین سالهای ۱۸۵۹ تا ۱۸۶۵ بعد از شیوع بیماری های واگیر عفونی ناشی از ریختن فاضلاب به رودخانه ی تیمزتوسط مهندس عمران،سر جوزف بازلجت با بکارگیری ۳۱۸ میلیون آجر، و سیمان پرتلند به شکل تخم مرغی تاسیس شد.این تاسیسات جزو عجایب هفتگانه صنعتی می باشد. امروزه با استفاده از ماشینهای حفاری توتل و دیوارگذاری همزمان دیواره های بتنی پیش ساخته تونلهای عریض با سرعت هفتاد متر در روز احداث می شود.
اینترنت اشیا Internet of Things یا IOT به طور کلی اشاره دارد به بسیاری از اشیا و وسایل محیط پیرامونمان که به شبکه اینترنت متصل شده و بتوان توسط اپلیکیشنهای موجود در تلفنهای هوشمند و تبلت کنترل و مدیریت شوند.
معماری آن در Auto-ID Center در مؤسسه فناوری ماساچوست (MIT) طراحی شد.
عبارت اینترنت اشیا، برای نخستین بار در سال ۱۹۹۹ توسط کوین اشتون مورد استفاده قرار گرفت و جهانی را توصیف کرد که در آن هر چیزی، از جمله اشیا بی جان، برای خود هویت دیجیتال داشته باشند و به کامپیوترها اجازه دهند آن ها را سازماندهی و مدیریت کنند. اینترنت در حال حاضر همه مردم را به هم متصل می کند ولی با اینترنت اشیاء تمام اشیاء به هم متصل می شوند . البته پیش از آن کوین کلی در کتاب قوانين نوين اقتصادي در عصر شبكه ها (1998) موضوع نودهای کوچک هوشمند ( مانند سنسور باز و بسته بودن درب ) که به شبکه جهانی اینترنت وصل میباشند را مطرح نمود.
اینترنتِ اشیاء مفهومی جدید در دنیای فناوری و ارتباطات است که به طور خلاصه “اینترنت اشیاء” فناوری مدرنی است که در آن برای هر موجودی (انسان، حیوان و یا اشیاء) قابلیت ارسال داده از طریق شبکههای ارتباطی، اعم از اینترنت یا اینترانت، فراهم میگردد.
مسائل حقوقی اینترنت اشیا
مالکیت داده: کدام موجودیت مالک داده های خامی خواهد بود که گردآوری منظم شده است؟ اطلاعات محرمانه مثل خون در رگ های هر سازمان است. آیا ارائه دهنده خدمت می تواند از داده های گردآوری شده برای خدمت رسانی به سایر مشتریان استفاده کند؟ اگر روابط کسب وکاری میان سازمان و ارائه دهنده قطع شود آیا سازمان می تواند به داده های قبلی خود دست پیدا کند؟ چه کسانی حق دسترسی به اطلاعات یک مشتری را دارند؟ اطلاعات مربوط به حسگرهای دمای خانه به سازنده تجهیزات تعلق دارد یا شرکت ارائه دهنده دسترسی اینترنت؟ یا سازمان هواشناسی؟ یا اداره گاز و فروشندگان انرژی؟
مسئولیت: اگر حسگرها یا ارتباطات در یک برنامه کاربردی اینترنت اشیاء خوب عمل نکند و آسیب انسانی و یا دارایی رخ دهد چه کسی پاسخگو خواهد بود؟ به عنوان نمونه یک حسگر دود ممکن است خوب اطلاعات را منتقل نکند و خانه ای بسوزد. یا یکی از ابزارهای پزشکی باعث صدمه جدی به فرد شود. زمانی که چندین تامین کننده برای یک قطعه وجود دارد کدام یک باید پاسخگو باشند؟ تولید کننده حسگر، تولید کننده واسط برنامه کاربردی، انتقال دهنده مخابراتی، جمع آوری کننده داده از راه دور از کدام موجودیت یا سازمان باید مسئولیت پذیری مالی درخواست شود؟
اینترنت اشیا در ایران
مرکز تحقیقات مخابرات ایران (پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات) پروژه هایی را برای بررسی پیاده سازی فناوری اینترنت اشیا در ایران انجام داده است. یکی از این پروژه ها با عنوان «تدوین کسب و کار اینترنت اشیا در کشور» (از تاریخ 10 دی 1393 تا 10 خرداد 1394)، انجام شده است. در این پروژه بر اساس تجربیات علمی و عملیاتی کشورهای مختلف در حوزه های حاکمیت ، کسب و کار، کاربردها و فناوری ها مطالعات اولیه صورت گرفت و نقشه راه ایران با هدف استفاده ایران از فناوری های نوین نظیر اینترنت اشیا برای افزایش رفاه اقتصادی، کیفیت زندگی و حفاظت از محیط زیست برای رسیدن به چشم انداز اقتصادی 1404 تعیین شد.
کاربرد
یکی از ساده ترین و قابل درک ترین مثالی که می توان زد ترموستات nest است. شما با استفاده از این ترموستات می توانید با موبایل خود دمای منزل خود را کنترل کنید و یکی از جالب ترین نکات این است که این ترموستات می تواند زمان خواب و ... شما را یاد بگیرد و زمانی که شما خواب هستید دما را با توجه به دمایی که شما دوست دارید تنظیم کند،پس دیگر نیازی به نگرانی نیست که نصف شب هوای خانه شما گرم یا سرد شود. این ترموستات تمام شب ها بیدار است!
شرکت SmartThings که توسط سامسونگ خریداری شده نیز سنسورهای مختلفی را برای ایجاد خانه هوشمند در اختیار شما قرار میدهد. با استفاده از این سنسورها میتوانید متوجه شوید چه شخصی وارد منزل شما شده و یا از آن خارج میشود و حتی در صورت چکهکردن آب نیز گزارشی مربوط به نشتی سیستم آب دریافت کنید.
با گسترش و ارتقای ابزارهای موجود در این اکوسیستم، به عنوان مثال دستبند هوشمند مخصوص فعالیتهای بدنی شما میتواند به محض خوابیدن شما، تلویزیون و چراغها را خاموش کند و یا حتی پیش از سوارشدن بر خودرو در زمانی مشخص، بهترین مسیر برای رسیدن شما به مقصد توسط خودرو انتخاب و در صورت دیررسیدن به محل قرار، پیامکی به شخص مقابل ارسال شود.
در مقیاس کلان از این سیستم میتوان در جهت بهبود فعالیتهای شهری مانند شمارش تعداد فضاهای خالی موجود در پارکینگها و یا بررسی کیفیت آب و هوای شهرها و وضعیت ترافیکی نیز بهره برد
منبع: ویکی پدیا
Page 4 of 223